Hyper-V Server 2019
Microsoft tarafından geliştirilen sallaştırma katmanı Hyper-V Server Nedir? Ücretsiz Windows Server? Evet!
Hyper-V Server Nedir?
Bildiğiniz üzere Microsoft’un ücretsiz bir sanallaştırma yazılımı olan Hyper-V Server 2019 sürümü yayınlandı. Microsoft, EMC’nin monolitik çekirdeğine sahip sanallaştırma yazılımı Vmware ile sıkı bir rekabet halinde. Her ikisi de Bare-metal denilen sanal makineden gelen istekleri doğrudan donanıma iletebilme özelliğine sahip. Hyper-V Server rakipleri VMware ESXi/ESX, XEN ve KVM de olduğu gibi küçük çaplı bir sanallaştırma projelerinden, kurumsal veya bulut ölçeğinde dahi hizmet verebilmekte. Bu sebepten ötürü karşılaştırma yaparken kimilerine göre özellikleri kadar ölçeklenebilirlik ve fiyat da göz önünde tutulması gereken bir etkendir. Hyper-V Server 'ı kendi yapınızda istediğiniz kadar sunucuya ücretsiz bir şekilde host yani fiziksel sunucu yada guest yani sanallaştırma katmanı üzerindeki sanal makine sınırı olmadan kurabilirsiniz hem de yüksek erişebilirlik için cluster (küme) ve replikasyon sınırı olmaksınız. Vmware’in de ücretsiz bir sürümü bulunmakta lakin tek sunucuya kurulum yapabilirsiniz ve bazı özellikleri kısıtlıdır. Ücretli sürümü ise ihtiyaçlara göre değişmekte ve özellikler arttıkça fiyatlar da artmaktadır. Hyper-V Server ise ücretsizdir.
Genel olarak gördüğüm durum bir çok sistem yöneticisi kurulumu ve kolay yönetilmesi açısından Windows Server (Desktop Experience) üzerine rol tabanlı olarak kurmakta. Bu durum da ister istemez belirli bir kafa karaşıklıklarına sebep olabilmekte zira “desktop experience” yani grafik tabanlı ve rol olarak kurulan Hyper-V, Windows ’un lisanslı sürümüne bağımlı iken Hyper-V Server ise grafik arayüzü olmayıp “Core” temelli özelleştirilmiş olup ücretsiz bir şekilde Microsoft Evaulation Center üzerinden yine Microsoft hesabı ile indirilip kullanılabilmektedir. Tabi konu Microsoft olunca ücretsiz kısmı genelde hep bu noktada bir kafa karışıklığına sebep olmakta. Ücretsiz bir Windows Server? Evet!
Şimdi rol tabanlı ve çekirdek tabanlı (çekirdek tabanlısı da aslında rol ama doğrudan üzerinde yüklü geliyor ve Hyper-v için özelleştirilmiştir) yüklemeye açıklık getirerek nispeten zor olarak düşünülen Hyper-V Server 2019’u grafik arayüzü olmadan kurulumunu yapacağım. Yükleme nasıl yapılır, nedir, nerden indirilir gibi seçeneklerini altta linke ekledim. Yüklemeye geçmeden önce ise avantajları ve dezavantajları şeklinde karşılaştıralım.
Karşılaştırmaya başlamadan önce “Nano Server, Server Core ve Server with a Desktop Experience” platformlarını karşılaştırmalı grafiği de göz önünde tutmanızda fayda var. Kaynak kullanımı ve diskteki boyutu açısından önemli bir gösterge. Nano Server ise minimallikte zirve.
Full GUI yani Desktop Experience olan Hyper-V rolünün kurulumunu anlatmayacağım zaten piyasada en çok makalesi yazılan ve google aramasında en rahat bulunabilen kurulum yöntemidir. Core Server kurulumunun linkini yazının en alt bölümüne ekledim.
Microsoft Windows Server 2019 Hyper-V Rolü Olarak Kullanmak
Avantajları
- Grafik arayüzüne sahip olduğu için kullanımı kolaydır. Kesinlikle tavsiye edilmese ve desteklenmese de daha fazla özellik ve roller eklenebilir. Hata gidermesi, bakım ve desteği daha kolaydır.
- 1 adet Windows Server lisansınız varsa tabanında rol olarak kullandığınız hipervizör sunucuda üzerine mevcut lisansı Standard sürümde 2 adet VM (sanal makine) olarak kullanabilirsiniz. (Yanlışım varsa lisansçı arkadaşlar düzeltsin) Datacenter için VM limiti yok.
- RDP ile desteği daha kolaydır. Grafiksel yönetim araçlarını içinde barındırır. Uzaktan yönetilebildiği gibi yerinden de yönetilebilir. (Hyper-V Manager)
- Test, eğitim ve küçük projeler için idealdir.
Dezavantajları
- Kurulum için öncelikle bir Windows Server 2019 Standart yada Datacenter sürümü lisansına sahip olmanız gerekmektedir. Bu sürümlere lisansla sahip olabileceğiniz gibi 180 günlük deneme sürümü olarak da test ortamlarında kullanabilirsiniz.
- Server kurulumu yapıldıktan sonra ekstra olarak rol ve hizmetlerin de aktifleştirilmesi gerekmektedir. Ekstra efor gerektirir.
- Kurulum süresi Core sürüme göre daha uzun sürmektedir ve daha fazla restart işlemi gerekmektedir.
- Diskte daha fazla yer kaplar ve dijital ayak izi büyüktür. Saldırı atak yüzeyi daha geniştir.
- Daha fazla sunucu kaynağı tüketir. İşlemci, Disk ve Ram grafik arayüzde daha fazla kaynak ister. Hyper-V Server yada Server Core’a göre daha güçlü ve daha fazla kaynak tahsisi gerekir.
- Bir Windows Server işletim sisteminin tüm özelliklerini barındırdığı için Windows Update üzerinden nerdeyse bütün yama paketleri alır ve daha fazla restart işlemi gerektirir. Düşünsenize sanallaştırma yazılımınızın Fax Server özelliği var ve buradaki bir açıktan etkilenebiliyor!
- Boot süresi daha uzundur.
- Güncellemelerden dolayı hizmet kesinti süreleri uzayarak mesleki anlamda sizi sıkıntıya sokabilir.
- Tüm bu süreçler IT yönetiminize ekstra efor ve olumsuz intiba olarak size dönüş sağlayabilir.
Microsoft Hyper-V Server 2019 Core Olarak Kullanmak
Avantajları
- Ücretsizdir. Güncellemelerine para ödemezsiniz. Sınırsız VM desteği vardır ve Cluster kurulumu replikasyon gibi limitleri ücretli sürümle bire bir aynıdır.
- Herhangi bir lisansa ihtiyaç duymaz. Aktivasyon gerektirmez. Ücretsiz olarak Microsoft üzerinden indirilip 64-bit destekli platformlara kurulabilir. Ekstra roller kullanılamaz (evet bu aslında bir avantajdır).
- Yine 1 adet standart yada data center lisansa sahipseniz Hyper-V üzerine 2 adet VM kurabilirsiniz. (Bu durum Server Core üzerine rol olarak eklerseniz geçerlidir. Direk Hyper-V Server kurarsanız sanallaştırma yazılımına para ödemezsiniz.)
- Kurulum süresi Full Desktop Server + Role kurmaya göre ciddi derecede kısadır. Daha az restart gereksinimi duyar.
- Saldırı atak yüzeyi daha küçüktür. Daha az IOPS değeri verir.
- Diskte daha az yer kaplar. Daha az İşlemci, Ram ve Disk alanı ister. Daha yavaş ve düşük boyutlu disklere kurulabilir. Diskteki boyutu 4.919.296 KB
- Hyper-V rolünün tüm özelliklerini taşır, uzaktan yönetim araçları ile yönetilir. Windows Admin Center, Server Manager, Hyper-V Manager ile uzaktan bağlanılarak yönetilebikir veya Remote Desktop bağlantısı ile powershell, cmd, taskmgr.exe gibi araçlar kullanılabilir.
- Daha güvenlidir ve daha kararlıdır.
- Boot süresi çok daha kısadır.
- Gereksiz servisler ve kullanılmayan özellikleri barındırmaz. Sadece Hyper-V neye ihtiyaç duyarsa onu barındırır.
- Windows Update üzerinden daha az yama alır, daha az restart ister ve kesintiler daha az olduğu için sistem yöneticisi olarak ayaklarınızın yere daha sağlam basmasını sağlar.
- Daha az kurulum eforu sarfedersiniz.
Dezavantajları
- Active Directory ortamı içerisine yönetimi daha kolayken, workgroup ortamında daha zordur.
- Grafik arayüze sahip olmadığı için yönetimi ve hata giderilmesi daha zordur.
- Yalnızca uzaktan yönetilebilir. (Tabi bazı şartlar altında bir dezavantaj değil)
- Nacizane gözlemim, Türkçe kaynaklar az, çoğaltmaya çalışıyorum.
Sonuç Olarak
Bu veriler bize göstermektedir ki Microsoft Hyper-V Server yada Core sürümü kurulumu her durumda daha makul bir kurulum yöntemi. Ben de bu yüzden bir sonraki yazımda sizlere Microsoft Hyper-V Server 2019 sürümünün kurulumunu anlatacağım. Nano Server olarak kurulumu için ise daha sonraki bir yazıyı tercih edeceğim. Server Core üzerinde rolü aktif etmeniz durumunda aşağıdaki kurulum yöntemi yardımcı olacaktır.
Kurulum
Kurulum aşamasına aşağıdaki linkten devam edebilirsiniz.
Twitter’dan bana ulaşabilirsiniz.
